Dış gebelik, döllenmiş bir yumurta rahmin dışına, genellikle fallop tüpüne implante edildiğinde oluşur. Ancak yumurtalık, serviks veya karın boşluğunda da oluşur. Dış gebelik, iç kanama gibi hayatı tehdit eden komplikasyonlara neden olabileceği için acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir durumdur.
Dış gebeliğin kesin zamanlaması değişir. Ancak genellikle döllenmeden sonraki ilk birkaç hafta içinde ortaya çıkar.
Çoğu ektopik gebelik, gebeliğin 5 ila 10. haftaları arasında teşhis edilir.
Dış gebelik yaşayanlar karın ağrısı, vajinal kanama ve omuz ağrısı gibi dış gebelik belirtileri yaşayabilirler. Bu belirtileri yaşayan kadınların durumun farkında olmaları herhangi birini yaşarlarsa hemen tıbbi yardım almaları önemlidir.
Çünkü dış gebelik normal bir gebelik değildir. Genellikle dış gebelik yaşayanlar farklı komplikasyonlar nedeniyle hayati risk altındadır. Bu doğrultuda sağlıklı bir hamilelik geçirmek isteyen her kadının dış gebelik hakkında belirli bilgilere sahip olması gerekir.
Dış Gebelik Nedir? Neden Olur?
Döllenmiş bir yumurta rahmin dışına, genellikle fallop tüpüne implante edildiğinde dış gebelik oluşur. Ancak dış gebelik yumurtalık, serviks veya karın boşluğunda da oluşur.
Dış gebeliğin en yaygın nedeni, döllenmiş yumurtanın rahme ulaşmasını engelleyebilen fallop tüplerinin hasar görmesi veya tıkanmasıdır. Bu hasar, önceki ameliyatlardan veya pelvik inflamatuar hastalık gibi enfeksiyonlardan kaynaklanır.
Dış gebelik riskini artırabilecek diğer faktörler ise şunlardır:
- Hamilelik yaşının 35 yaş ve üzeri olması,
- Daha önceden geçirilmiş pelvik veya abdominal cerrahi,
- Birden fazla şekilde kürtaj geçirmiş olmaları,
- Yumurtalık veya tüpler gibi üst üreme organlarında ortaya çıkan enfeksiyonlar ya da yumurtalık kistleri,
- Birden fazla dış gebelik geçirmiş olmak ve daha önceki gebelik öyküsü,
- Doğum kontrol yöntemlerinden biri olan tüp ligasyonu veya rahim içi araç, uygulamasına rağmen gebe kalmak,
- Doğurganlık ilaçları ve tedavileri ile desteklenen gebelik,
- Önceki enfeksiyonlardan skar dokusunun varlığı,
- Doğuştan veya edinilmiş rahim anomalilikleri,
- Cinsel yolla bulaşmış hastalıklar,
- Kısırlık tedavisi,
- Sigara içmek,
- Endometriozis,
Nadir durumlarda, döllenmiş bir yumurta rahme implante edildiğinde ve daha sonra rahmin dışında başka bir yere göç ettiğinde dış gebelik de oluşur. Ektopik gebelikler, iç kanama ve fallop tüpünde veya diğer etkilenen organlarda hasar gibi komplikasyonları önlemek için hızlı tanı ve tedavi gerektiren ciddi bir durumdur.
Dış Gebelik Belirtileri Nelerdir?
Dış gebelik belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve bazı kadınlar hiç belirti yaşamazlar. Bununla birlikte, dış gebeliğin yaygın olan ve aşılama sonrası dış gebelik belirtileri veya semptomları şunları içerebilir:
- Bir tarafta olabilen ve hafif ila şiddetli arasında değişebilen karın ağrısı veya kramp,
- Hafif veya ağır olabilen ve parlak kırmızı veya kahverengimsi renkte olabilen vajinal kanama,
- Diyaframı tahriş eden rüptüre bir ektopik gebelikten kaynaklanan kanın neden olabileceği omuz veya boyun ağrısı,
- Mide bulantısı ya da kusma,
- Zayıflık veya baş dönmesi,
- Bayılma veya baş dönmesi,
Bu semptomların, düşük veya apandisit gibi diğer tıbbi durumların da göstergesi olabileceğini gözlemlemek önemlidir.
Bu belirtilerden herhangi birini yaşarsanız, özellikle gebelik testiniz pozitif çıkarsa, hemen tıbbi yardım almanız önemlidir. Ektopik gebelik, iç kanama ve fallop tüpünde veya diğer etkilenen organlarda hasar gibi komplikasyonları önlemek için hızlı tanı ve tedavi gerektiren ciddi bir tıbbi durumdur.
1 Ayda 2 Defa Adet Olmak Dış Gebelik Midir?
Bir ayda iki adet görmek, dış gebeliğin belirtisi değildir. Aslında adet düzensizliği yaşayan bir kadın hamile değildir. Ancak bazı dış gebelik vakalarında adet sanılmasıyla vajinal kanama görülmesi mümkündür. Bu kanama genellikle normal bir adet döneminden daha hafiftir ve karın ağrısı veya kramplara eşlik edilir.
Bir ayda iki adet görüyorsanız veya anormal vajinal kanama yaşıyorsanız, belirtilerinizin nedenini bilmek için sağlık uzmanınızla konuşmanız ve gerekli testleri yaptırmanız önemlidir. Hormonal dengesizlikler veya bazı tıbbi durumlar gibi diğer faktörler de adet döngülerinde değişikliklere neden olabilir.
4 Haftalık Dış Gebelik Belirtileri
4 haftalık gebelikte, dış gebelik görüntüsü minimal olabilir veya henüz mevcut olmayabilir. Bununla birlikte, dış gebelik yaşayanlar aşağıdaki sıralayacağımız belirtileri gösterebilir. Ayrıca dış gebelik yaşayanlar erken gebelik belirtileri gösterebilir.
- Bir tarafta hafif ila şiddetli olabilen ve aralıklı veya sürekli olabilen karın veya pelvik ağrı.
- Pembe, kahverengi veya kırmızı renkte olabilen vajinal lekelenme veya hafif kanama.
- Mide bulantısı ya da kusma.
6 Haftalık Dış Gebelik Belirtiler
Gebeliğin 6. haftasında, büyüyen embriyo fallop tüpüne veya çevredeki diğer yapılara baskı uygulayabileceğinden, dış gebelik görüntüsü semptomatik hale gelebilir. 6. haftada ektopik gebeliğin yaygın semptomları şunları içerebilir:
- Bir tarafta olabilen ve hafif ila şiddetli arasında değişebilen keskin, bıçak saplayıcı karın veya pelvik ağrı. Ağrı gelip gidebilir veya sürekli olabilir.
- Hafif veya ağır olabilen ve parlak kırmızı veya kahverengimsi renkte olabilen vajinal kanama.
- Diyaframı tahriş eden yırtılmış bir dış gebelikten kaynaklanan kanın neden olabileceği omuz ağrısı.
- Mide bulantısı ya da kusma.
- İç kanamanın neden olabileceği zayıflık, baş dönmesi veya bayılma.
Bu semptomların, düşük veya pelvik inflamatuar hastalık gibi diğer tıbbi durumların da göstergesi olabileceğini not etmek önemlidir.
7 Haftalık Dış Gebelik Belirtileri
7 haftalık dış gebelik belirtileri genellikle karın ağrısı en önemli belirtilerden biridir.
Alt karın veya pelvik bölgede keskin, bıçak saplayıcı veya kramp şeklinde ağrı, dış gebeliğin en sık görülen belirtisidir. Bunun yanında kahverengi veya kırmızı renkte olabilen vajinadan hafif lekelenme veya ağır kanama başka dış gebelik semptomudur. Nadir durumlarda, dış gebelik diyaframın tahriş olması nedeniyle omuz ağrısına neden olur.
Bazı kadınlar, hamileliğin erken belirtileriyle karıştırılabilecek mide bulantısı ve kusma yaşarlar.
Baş dönmesi, zayıflık veya baygınlık hissi de dış gebelik belirtisi olabilir. Eğer idrar yaparken veya bağırsak hareketlerinde ağrı veya rahatsızlık yaşayabilir.
Dış Gebelik Kaçıncı Haftada Belli Olur?
Dış gebelik tanısı son adet tarihinden 4-5 hafta sonra konulabilir. Ancak, daha sonraya kadar her zaman tespit edilemeyebilir.
Tanı genellikle tıbbi öykü, fizik muayene ve ultrason gibi görüntüleme çalışmalarının bir kombinasyonu ile konur. Teşhisi doğrulamak için insan koryonik gonadotropin (hCG) hormonu düzeylerini ölçmek için kan testleri de yapılabilir.
Dış gebelik belirtileri yaşıyorsanız, mümkün olan en kısa sürede tıbbi yardım almanız önemlidir. Dış gebelik tıbbi bir acil durumdur ve fallop tüpünün yırtılması ve yaşamı tehdit eden kanama gibi komplikasyonları önlemek için acil tedavi gerektirir. Erken tanı ve tedavi, başarılı bir sonuç şansını artırabilir.
Dış Gebelik En Fazla Kaç Hafta Sürer?
Dış gebelik normal olarak gelişmeye devam edemez ve tipik olarak tam bir gebelik gibi sürmez. Aynı zamanda dış gebelik normal gebeliğe dönüşmez.
Çoğu durumda, fallop tüpünün yırtılması ve hayatı tehdit eden kanama gibi komplikasyonları önlemek için ektopik bir gebeliğin derhal tedavi edilmesi gerekir. Tedavi seçenekleri, dış gebeliğin boyutuna ve konumuna, ayrıca kadının sağlığına ve gelecekteki doğurganlığını koruma isteğine bağlıdır.
Tedavi edilmezse, dış gebelik fallop tüpü yırtılana kadar büyümeye devam eder ve bu yaşamı tehdit eder.
Ancak tedavi öncesi dış gebelik süresi değişkenlik göstermekte ve bazı durumlarda müdahale gerektirmeden kendi kendine düzelebilmektedir.
Dış gebelik süresi sabit bir hafta sayısı olmayıp çeşitli faktörlere bağlı olarak değişmektedir.
Dış Gebelik Nasıl Sonlandırılır? Kaçıncı Hafta Yapılır?
Ektopik gebelik fallop tüpünün yırtılması ve hayatı tehdit eden kanama gibi komplikasyonları önlemek için hemen sonlandırılması gereken bir durumdur. Dış gebeliği sonlandırmanın özel yöntemi, gebeliğin boyutuna ve yerine, ayrıca kadının sağlığına ve gelecekteki doğurganlığını koruma isteğine bağlıdır.
Çoğu durumda, dış gebelikler ilaçla veya dış gebelik ameliyatı ile tedavi edilir. Metotreksat, erken evre dış gebeliklerin tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir ilaçtır.
Bu ilaç, hamileliğin büyümesini durdurarak ve vücudun zamanla yeniden emmesini sağlayarak çalışır. Metotreksat tipik olarak bir enjeksiyon olarak uygulanır ve bir sağlık hizmeti sağlayıcısı tarafından dikkatli bir şekilde izlenmesini gerektirir. Dış gebeliğin ilaçla sonlandırılması genellikle 1 ay ve 45 gün sürebilir.
Bazı durumlarda, dış gebeliği tedavi etmek için ameliyat gerekebilir.
Bu ameliyatlar etkilenen fallop tüpünün çıkarılmasını (salpenjektomi) veya tüpü korurken gebeliğin çıkarılmasını (salpingostomi) içerebilir. Dış gebelik daha büyükse, kadının durumu stabil değilse veya yırtılma riski varsa ameliyat önerilir.
Dış gebelik tedavisinin zamanlaması, gebeliğin boyutu ve yeri, kadının semptomları ve genel sağlığı gibi çeşitli faktörlere bağlıdır.
Komplikasyonları önlemek ve mümkün olan en iyi sonucu sağlamak için erken tedavi şarttır. Tedavinin belirli zamanlaması, bireysel koşullara göre bir sağlık uzmanı tarafından belirlenecektir.
